Bệnh cúm H9 trên gà là gì? Đây là câu hỏi được nhiều người quan tâm. Hãy cùng chúng tôi khám phá bài viết dưới đây để hiểu rõ hơn về nguyên nhân, cách điều trị nhé.
Nguyên nhân gây bệnh Cúm H9
Theo TG88, bệnh cúm gia cầm là bệnh truyền nhiễm do virus cúm type A, họ Orthomyxoviridae gây ra. Virus này có thể gây bệnh cho gia cầm, một số loài động vật có vú và cả người. Trong đó, các chủng virus cúm gia cầm có độc lực cao (HPAI) được Tổ chức Thú y thế giới (OIE) xếp vào danh mục bảng A do tính nguy hiểm và tốc độ lây lan nhanh.
Virus cúm A có hai kháng nguyên chính: HA (Hemagglutinin – 18 loại) và NA (Neuraminidase – 11 loại). Sự kết hợp giữa HA và NA tạo ra nhiều subtype khác nhau, trong đó phổ biến ở Việt Nam là H5N1, H5N6 và H9N2. Cục Thú y Việt Nam cập nhật hiện nay các chủng virus H5N1 đang lưu hành bao gồm clade 2.3.2.1c, 2.3.4.4b, 2.3.4.4g và 2.3.4.4h.
Triệu chứng bệnh trên gà
Theo tham khảo từ những người tham gia ĐÁ GÀ TG88, triệu chứng cúm gia cầm có thể khác nhau tùy thuộc vào độ độc lực của virus, tuổi vật nuôi, môi trường nuôi và chế độ dinh dưỡng. Một số loài như chim hoang hoặc vịt nhà thường ít biểu hiện triệu chứng lâm sàng.
Thể độc lực cao (H5 và H7)
- Tỷ lệ chết có thể lên đến 100% trong vòng 3-4 ngày kể từ khi xuất hiện triệu chứng.
- Gà sốt cao 44–45°C, xù lông, ủ rũ, giảm ăn.
- Sung huyết, xuất huyết thành mảng hoặc nhỏ lấm tấm ở da cẳng chân và các vùng da không có lông.
- Sưng phù đầu, mặt, mào tích; xuất huyết và tím tái.
- Chảy nước mũi, nước mắt, khó thở, thở khò khè, viêm kết mạc.
- Tiêu chảy phân xanh trắng, cơ thể suy yếu nhanh.
- Triệu chứng thần kinh: co giật, mất thăng bằng, xoay tròn.
Thể độc lực thấp (H9N2)
Mặc dù tỷ lệ chết thấp (<5%), H9N2 là tác nhân gây suy giảm miễn dịch ở gà, tạo điều kiện cho các mầm bệnh khác (IB, ILT, CRD, ORT) tấn công, từ đó tăng tỷ lệ chết gián tiếp.
Bệnh tích điển hình
- Xuất huyết lan tỏa ở các cơ quan nội tạng: dạ dày tuyến, dạ dày cơ, ruột, tụy, bao tim, cơ ngực, cơ đùi, mỡ bụng.
- Sung huyết, xuất huyết não (tùy theo độc lực virus).
- Miệng, mũi chứa nhiều dịch nhày; thanh khí quản xuất huyết.
- Xuất huyết mỡ nội quan.
Các biện pháp phòng bệnh hiệu quả
Bước 1: Vệ sinh và an toàn sinh học
Đảm bảo an toàn sinh học nghiêm ngặt suốt quá trình nuôi, hạn chế tiếp xúc giữa gia cầm và các loài chim hoang dã – nguồn mang mầm bệnh. Vệ sinh chuồng trại, sát trùng định kỳ 1–2 lần/tuần với các dung dịch sát trùng thích hợp. Rắc vật liệu sát trùng và hút ẩm để giảm nguy cơ lây bệnh.
Bước 2: Tiêm vaccine phòng bệnh
Thực hiện tiêm vaccine đầy đủ cho gà thịt (ít nhất 1 lần), gà đẻ và gà giống (2–3 lần giai đoạn hậu bị, 1–2 lần giai đoạn khai thác trứng). Vaccine giúp ngăn ngừa H9N2 và các bệnh chính khác, nâng cao miễn dịch tổng thể cho đàn gà.
Bước 3: Bổ sung dinh dưỡng và hỗ trợ sức khỏe
Bổ sung men tiêu hóa, vitamin, khoáng chất để nâng cao sức đề kháng, cải thiện tiêu hóa và giảm nguy cơ tiêu chảy. Khi vùng nuôi có nguy cơ cao, sử dụng các biện pháp tăng cường miễn dịch định kỳ giúp đàn gà chống chịu tốt hơn với mầm bệnh.
Xử lý khi dịch bệnh xảy ra
Khi dịch cúm bùng phát, cần xử lý theo hướng dẫn của cơ quan thú y địa phương, bao gồm cách ly đàn bệnh, tiêu hủy đúng quy định và khử trùng toàn bộ khu vực nuôi để ngăn chặn lây lan.
Bệnh cúm H9 trên gà là mối đe dọa nghiêm trọng đối với ngành chăn nuôi gia cầm. Việc hiểu rõ nguyên nhân, triệu chứng và bệnh tích sẽ giúp người nuôi chủ động phòng ngừa và xử lý kịp thời. Kết hợp vệ sinh chuồng trại, tiêm phòng vaccine đầy đủ và bổ sung dinh dưỡng hợp lý là những biện pháp hiệu quả nhất để bảo vệ đàn gà, giảm thiểu thiệt hại kinh tế và ngăn ngừa dịch bệnh bùng phát.
